مدیریت ریسک و ارزیابی ریسک در محل کار چگونه است؟
ارزیابی ریسک در محل کار یک الزام قانونی است. اما به کدام نوع نیاز دارید؟ در این مقاله به 5 نوع مختلف ارزیابی ریسک در سلامت و ایمنی محل کار نگاه می کنیم. و چه زمانی و چرا ممکن است از هر کدام استفاده کنید. از جمله ارزیابی ریسک کیفی، کمی، عمومی، سایت خاص و پویا.
همه ارزیابی های ریسک یکسان نیستند. شما می توانید از هر نوع ارزیابی ریسک برای موقعیت های مختلف استفاده کنید. قبل از شروع بررسی انواع مختلف ارزیابی ریسک، به خاطر داشته باشید که انواع مختلف ارزیابی ریسک را می توان با هم استفاده کرد. برخی از بخش های هر نوع ممکن است در یک ارزیابی ریسک وجود داشته باشد.
ارزیابی خطر سلامت و ایمنی، خطرات موجود در یک کار یا فعالیت را در نظر می گیرد. به احتمال آسیبی که ممکن است رخ دهد نگاه می کند. و شدت آن آسیب. ارزیابی ریسک باید شامل 5 مرحله باشد:
- خطرات را شناسایی کنید.
- تصمیم بگیرید که چه کسی و چگونه ممکن است آسیب ببیند.
- خطرات را ارزیابی کنید و در مورد اقدامات احتیاطی تصمیم بگیرید.
- یافته های مهم خود را ثبت کنید.
- ارزیابی خود را مرور کنید و در صورت لزوم به روز رسانی کنید.
با همه انواع ارزیابی ریسک، مسئول ایمنی یا افسر ایمنی کارگاه باید در نوع کاری که ارزیابی می کند، تجربه داشته باشد. آنها باید بدانند که چه خطراتی وجود دارد و چگونه آنها را مدیریت کنند. آنها همچنین باید در فرآیند ارزیابی ریسک صلاحیت داشته باشند تا بتوانند ریسک های بالا را شناسایی کنند و چه اقداماتی ممکن است برای کاهش ریسک لازم باشد.
بیایید به 5 نوع ارزیابی ریسک و زمان استفاده از آنها نگاه کنیم.
1. ارزیابی کیفی ریسک
ارزیابی کیفی ریسک رایج ترین شکل ارزیابی ریسک است. شما اغلب این نوع ارزیابی ریسک را در محل کار خواهید دید.
این نوع ارزیابی ریسک بر اساس قضاوت و تخصص شخصی مسئول ایمنی یا افسر ایمنی است که اغلب از تجربه خود برای تصمیم گیری در مورد سطوح ریسک درگیر استفاده می کند. افسر ایمنی همچنین با دیگرانی که این فعالیت را انجام می دهند و راهنمایی بهترین عمل برای رسیدن به تصمیماتشان مشورت خواهد کرد.
شما احتمالاً هرگونه ارزیابی خطر سلامت و ایمنی را با یک ارزیابی کیفی ساده آغاز خواهید کرد. در ارزیابی کیفی ریسک، ارزیاب ریسک را به سطوح معمولاً بالا، متوسط یا پایین دسته بندی می کند.
ارزیابی کیفی ریسک باید یک بررسی سیستماتیک از آنچه در محل کار می تواند به افراد آسیب برساند باشد، به طوری که تصمیم گیری شود که آیا اقدامات احتیاطی یا کنترلی موجود کافی هستند یا اینکه آیا باید اقدامات بیشتری برای جلوگیری از آسیب انجام شود.
پیاده سازی الزامات استاندارد HSE می تواند به ارزیابان ریسک جهت ارزیابی کیفی ریسک کمک کند.
یک ارزیابی کیفی ریسک، خطر آسیب دیدگی فردی را بررسی می‌کند. درست مانند هر نوع ارزیابی ریسک دیگری، هر گونه ریسک بالا باید به عنوان اولویت مورد توجه قرار گیرد. ریسک های سطح پایین را می‌توان بعداً بررسی کرد، یا ممکن است نیازی به اقدام دیگری نداشته باشد.
فرمول ارزیابی ریسک به شرح زیر است:
شدت ضرب در احتمال = ریسک
فقط به این دلیل که ارزیابی کیفی ریسک نیازی به اعداد ندارد، ریسک همچنان محاسبه می شود (بر اساس شدت آسیب x احتمال آسیب). ارزیابی کیفی ریسک شامل قضاوت رسمی در مورد پیامد (شدت) و احتمال (احتمال) است.
در مورد “استاندارد ایزو 31000” بیشتر بخوانید.
2. ارزیابی کمی ریسک
ارزیابی کمی ریسک برای اندازه گیری ریسک با اختصاص یک مقدار عددی استفاده می شود. بنابراین به جای زیاد، متوسط و کم، می توانید 3، 2 و 1 داشته باشید. یا مقیاس می تواند بسیار بزرگتر از 3 باشد. این نوع ارزیابی ریسک بیشتر با خطرات عمده مانند طراحی هواپیما، نیروگاه های شیمیایی پیچیده یا هسته ای مورد استفاده قرار می گیرد.
مقادیر اندازه گیری شده می تواند وجود خطرات ناشی از مواد شیمیایی و ماشین آلات یا تکنیک ها و برآوردهای مدل سازی باشد. در انجام ارزیابی های کمی ریسک، از ابزارها و تکنیک های کمی ویژه برای شناسایی خطر و برآورد شدت پیامدها و احتمال تحقق خطرات استفاده می‌شود.
اغلب ارزیابی های کیفی ریسک ممکن است اعدادی را به سطوح مختلف ریسک اختصاص دهند. مانند ماتریس ریسک 3×3 یا 5×5. اما این یک ارزیابی کیفی ریسک را به یک ارزیابی کمی تبدیل نمی کند. اگر ارزیابی ریسک همچنان بر اساس قضاوت ارزیاب تعیین کننده مقادیر ریسک باشد، باز هم در درجه اول یک ارزیابی کیفی است.
گاهی اوقات، ارزیابی کیفی ریسک ممکن است نیمه کمی شود، برای مثال زمانی که برخی از خطرات یا جنبه ها قابل اندازه گیری هستند، و برخی دیگر بر اساس قضاوت هستند.
در مورد “10 مزیت سیستم مدیریت HSE-MS” بیشتر بخوانید.
3. ارزیابی ریسک عمومی
مقررات مدیریت بهداشت و ایمنی در کار (1999) کارفرمایان را ملزم می کند تا خطرات ناشی از فعالیت های کاری خود را ارزیابی کنند.
ارزیابی ریسک عمومی خطرات رایج برای یک کار یا فعالیت را پوشش می دهد. ایده پشت ارزیابی ریسک عمومی، کاهش تلاش های تکراری و کاغذ بازی است. این نوع مدیریت ریسک، خطرات یک فعالیت را در یک ارزیابی واحد در نظر می گیرد. و در جایی استفاده شود که آن فعالیت ممکن است در مناطق مختلف محل کار یا سایت های مختلف انجام شود.
ارزیابی ریسک عمومی اغلب برای فعالیت ها یا تجهیزات مشابه در سایت ها، بخش ها یا شرکت های مختلف استفاده می‌شود. این می تواند به عنوان یک الگوی ارزیابی ریسک عمل کند و انواع خطرات و خطرات معمولاً برای فعالیت را پوشش دهد.
یادآوری این نکته مهم است که اگرچه خطرات ناشی از یک فعالیت ممکن است در سایت های مختلف مشترک باشد، تغییرات در محیط می‌تواند بر سطوح خطر تأثیر بگذارد و حتی خطرات جدیدی را به وجود آورد. احتمالاً بهتر است از ارزیابی ریسک عمومی به عنوان نقطه شروع برای ارزیابی ریسک خاص سایت استفاده کنید.
4. ارزیابی ریسک خاص سایت
ارزیابی ریسک خاص سایت، ارزیابی ریسک تکمیل شده برای یک مورد خاص از کار است. موقعیت سایت، محیط و افرادی که کار را انجام می دهند را در نظر می گیرد. ارزیابی ریسک سایت شما ممکن است کیفی یا کمی باشد. و ممکن است با یک الگوی ارزیابی ریسک عمومی شروع کنید. اما باید با یک ارزیابی ریسک خاص سایت که برای خطرات موجود مناسب و کافی باشد، پایان دهید.
به عنوان مثال، یک ارزیابی ریسک عمومی برای حفاری را تصور کنید. این می تواند خطراتی مانند درهم تنیدگی با قطعات چرخان، پرتابه ها، تماس با قسمت های داغ ابزار در حین استفاده، لرزش و سر و صدا را پوشش دهد.
اما آیا خطرات غیرعادی در سایت شما وجود دارد که ممکن است سطح ریسک را تغییر دهد؟ شما می توانید در یک فضای محدود حفاری کنید. به عنوان مثال یک کشتی یا یک مخزن. ممکن است دسترسی شما محدود باشد. گازهای قابل اشتعال ممکن است وجود داشته باشد. ممکن است به کنترل های اضافی مانند آزمایش جو، مجوز کار، طرح نجات نیاز داشته باشید.
ارزیابی ریسک خاص سایت، چیزی بیش از بررسی خطرات رایج انجام خواهد داد. همچنین به موارد غیرعادی نیز می پردازد. خطراتی که ممکن است فقط در آن موقعیت خاص، در آن روز خاص اعمال شوند.
در مورد “مدیریت ریسک فناوری اطلاعات” بیشتر بخوانید.
5. ارزیابی ریسک پویا
ارزیابی ریسک پویا فرآیندی برای ارزیابی ریسک در یک موقعیت در محل است. این نوع ارزیابی ریسک اغلب برای مقابله با خطرات ناشناخته و مدیریت عدم قطعیت استفاده می شود. افرادی که نیاز به مقابله با شرایط در حال توسعه و تغییر دارند، اغلب از ارزیابی ریسک پویا استفاده می کنند.
به عنوان مثال، ارزیابی ریسک پویا ممکن است توسط خدمات اورژانس یا کارکنان مراقبت استفاده شود. زیرا موقعیت مکانی، موقعیت و افرادی که با آنها سر و کار دارید، مورد به مورد تغییر می کند. بنابراین باید ریسک ارزیابی شرایط در حال تغییر را ادامه دهید.
اگر تغییرات قابل توجهی وجود داشته باشد، آیا ارزیابی ریسک اصلی هنوز معتبر است؟ آیا باید سعی کنید با شرایط کنار بیایید؟ آیا ادامه دادن بی خطر است؟
همیشه آماده شدن برای هر خطر یا خطری امکان پذیر نیست. یک ارزیابی کتبی ریسک باید سطح خطرات “ناشناخته” را ارزیابی کند. در مواردی که عنصری از تجزیه و تحلیل ریسک پویا مورد نیاز است، کارگران باید مهارت و آگاهی لازم برای تشخیص و مقابله با خطر را داشته باشند.
به عنوان مثال، اگر یک کارگر تنها نسبت به موقعیتی احساس ناراحتی می کند، باید فرآیندی برای دریافت کمک وجود داشته باشد. یا اقداماتی که می‌توان انجام داد، مانند روش‌های اضطراری، در صورت بروز مشکل.
ارزیابی ریسک پویا به جای اتکا به قضاوت ارزیاب، بر قضاوت کارگر متکی است. آنها در آن لحظه نقش ارزیاب ریسک را بر عهده می گیرند.
در جایی که عناصر پویا برای ارزیابی ریسک وجود دارد، کارگران باید اعتماد به نفس و قضاوت داشته باشند تا بدانند چه زمانی ادامه کار ایمن نیست. آموزش اضافی به توسعه این مهارت ها کمک می کند. این آموزش (1) به ویژه برای کارگران تنها که ممکن است کسی را در نزدیکی خود نداشته باشند که در آن زمان از او مشاوره بخواهند بسیار مهم است.
سوالات متداول
ارزیابی ریسک باید شامل 5 مرحله باشد:
- خطرات را شناسایی کنید.
- تصمیم بگیرید که چه کسی و چگونه ممکن است آسیب ببیند.
- خطرات را ارزیابی کنید و در مورد اقدامات احتیاطی تصمیم بگیرید.
- یافته های مهم خود را ثبت کنید.
- ارزیابی خود را مرور کنید و در صورت لزوم به روز رسانی کنید.
- ارزیابی کیفی ریسک
- ارزیابی کمی ریسک
- ارزیابی ریسک عمومی
- ارزیابی ریسک خاص سایت
- ارزیابی ریسک پویا