سیستم مدیریت کیفیت چیست

سیستم مدیریت کیفیت چیست

سیستم مدیریت کیفیت چیست؟ این سوالی سازمان هایی است که نیاز دارند سیستم مدیریت کیفیت (QMS) را در مجموعه خود استقرار دهند.

آیا شما هم نیاز دارید سیستم مدیریت کیفیت را در سازمان خود پیاده سازی نمایید؟

پس نیاز است اطلاعاتی در مورد استاندارد سیستم مدیریت کیفیت داشته باشید.

سیستم مدیریت کیفیت (QMS) مجموعه‌ای از خط‌مشی‌ها، فرآیندها و رویه‌های مورد نیاز برای برنامه‌ریزی و اجرا (تولید/توسعه/خدمات) در حوزه کسب ‌وکار اصلی یک سازمان است (یعنی حوزه‌هایی که می‌تواند بر توانایی سازمان جهت برآوردن نیازهای مشتری تأثیر بگذارد.

با ما همراه باشید.

QMS چیست؟

سیستم مدیریت کیفیت، که اغلب QMS نامیده می شود، مجموعه ای از قوانین داخلی است که توسط مجموعه ای از خط مشی ها، فرآیندها، رویه های مستند و سوابق تعریف می شود. این سیستم مشخص می کند که چگونه یک شرکت به ایجاد و ارائه محصولات و خدماتی که به مشتریان خود ارائه می دهد، دست می یابد.

هنگامی که QMS در شرکت شما پیاده سازی می شود، باید برای محصول یا خدماتی که ارائه می کنید خاص باشد، بنابراین مهم است که آن را متناسب با نیازهای خود تنظیم کنید.

با این حال، برای کمک به اطمینان از اینکه عناصر یک سیستم خوب را از دست ندهید، برخی از دستورالعمل‌های کلی در قالب ISO 9001:2015 (سیستم مدیریت کیفیت – الزامات) وجود دارد که برای کمک به استانداردسازی نحوه طراحی یک QMS در نظر گرفته شده است.

سیستم مدیریت کیفیت بر اساس ISO 9001 چیست؟

ISO 9001 مجموعه ای از الزامات شناخته شده بین المللی برای ایجاد قوانین، سیاست ها، فرآیندها و رویه ها برای ارائه محصولات و خدماتی است که نیازهای مشتری را برآورده می کند و رضایت مشتری را بهبود می بخشد.

استاندارد سیستم مدیریت کیفیت توسط سازمان بین المللی استاندارد (ISO) نگهداری می شود و مورد توافق اکثریت کشورهای عضو این سازمان است تا در سطح بین المللی به رسمیت شناخته شود و به عنوان استاندارد طلایی برای فرآیندهای مورد استفاده در سراسر جهان پذیرفته شود. QMS

QMS

هفت اصل مدیریت کیفیت چیست؟

سیستم مدیریت کیفیت ISO 9001 بر هفت اصل استوار است که هر یک تمرکز حیاتی برای QMS سیستم دارند. این هفت اصل عبارتند از:

 

  • تمرکز بر مشتری اگر می‌خواهید محصولات و خدماتی را ارائه دهید که نیازهای مشتری را برآورده کند، ابتدا باید روی این نیازها تمرکز کنید. این تمرکز بر مشتری پایه و اساس بهبود رضایت مشتری است.
  • برای موفقیت QMS، مدیریت ارشد نیاز به تامین منابع و بازنگری مستمر کافی در مورد سیستم استقرار یافته دارد.
  • مشارکت کارمندان، افرادی که در سازمان شما کار می کنند مهمترین دارایی هستند و دانش و تجربه آنها باید در QMS درک شود.
  • رویکرد فرآیندی، فرآیند هر فعالیتی است که ورودی ها را می گیرد و خروجی ها را ایجاد می کند. این ورودی ها و خروجی ها نباید صرفاً فیزیکی باشند. برخی اطلاعات یا انرژی هستند. هر کاری که ما در یک سازمان انجام می دهیم یک فرآیند است و یک سیستم زمانی ایجاد می شود که بدانیم ورودی های یک فرآیند از یک فرآیند متفاوت می آید و در این تعاملات است که باید مراقبت ویژه ای داشته باشیم.
  • یک شرکت تنها زمانی زنده می ماند که در طول زمان بهتر شود، بنابراین QMS باید بر یافتن راه هایی برای انجام بهتر کارها تمرکز کند.
  • تصمیم گیری مبتنی بر شواهد، اگر ما ندانیم که یک فرآیند واقعا چگونه کار می کند، نمی توان مدیریت درستی انجام داد. با استناد به تصمیمات خود بر روی حقایق، می توانیم QMS را بهتر مدیریت و بهبود دهیم.
  • مدیریت روابط، گاهی اوقات تنها راه برای بهبود محصولات و خدمات ما این است که تامین کنندگان ما محصولات و خدمات خود را بهبود بخشند. برای اینکه بتوانیم این کار را انجام دهیم، باید روابط بین خود و تامین کنندگانمان را مدیریت کنیم.

این اصول سیستم مدیریت کیفیت در سند خانواده ISO 9000 یافت می شود که یک سند پشتیبانی برای الزامات ISO 9001 است.

چرا QMS مهم است؟

QMS مهم است زیرا شامل تمام فعالیت هایی است که یک سازمان برای ارائه محصولات و خدمات متمرکز بر مشتری انجام می دهد و به همین دلیل است که سازمان ها در تجارت هستند.

یک QMS که شامل فرآیندهای لازم برای دستیابی به این هدف است، به شما کمک می کند تا نتایج ثابتی را برای مشتریان و سایر ذینفعان ارائه دهید که به سازمان شما اطمینان می دهد و پایه و اساس بهبود و رشد را به شما ارائه می دهد.

به همین دلیل، توصیه می شود که QMS خود را با اجرای الزامات استانداردی ایجاد کنید که به عنوان ارائه فرآیندهای قابل قبول مورد توافق مورد نیاز برای اطمینان از رضایت و بهبود مشتری شناخته می شود.

مطالعه بیشتر: روش اجرایی ایزو 9001

انواع مختلف سیستم های مدیریت کیفیت چیست؟

یکی از بهترین راه‌ها برای اطمینان از اینکه QMS شما شامل تمام فرآیندهای قابل اجرا است، مراجعه به مجموعه استانداردی از الزامات برای سیستم‌های مدیریت کیفیت است.

استاندارد ISO 9001 یکی از این الزامات است که در سراسر جهان پذیرفته شده است و تمام خط مشی ها، فرآیندها، رویه های مستند و سوابق معمولی را که برای یک QMS مورد نیاز است، تعریف و ترسیم می کند و می تواند برای نیازهای سیستم مدیریت کیفیت مورد استفاده قرار گیرد.

هر سازمانی ISO 9001 بهترین شیوه ها را برای یک سیستم مدیریت کیفیت، از جمله نیازهای مدیریت داده، ارائه می دهد و بر کیفیت محصول و کیفیت خدمات برای برآوردن نیازهای مشتری تمرکز می کند.

استانداردهای دیگری برای ایجاد QMS در صنایع مختلف خاص وجود دارد و این استانداردها عبارتند از: AS9100 برای صنعت هوافضا، ISO 13485 برای صنعت تجهیزات پزشکی و IATF 16949 برای صنعت خودرو یا سیستم مدیریت کیفیت در صنایع نفت و گاز که استاندارد ایزو 29001 می باشد.

انواع استانداردهای سیستم مدیریت کیفیت:

وجه مشترک همه این استانداردها این است که آنها بر اساس استاندارد ISO 9001 هستند. با این حال، هر یک الزامات اضافی را اضافه کرده است که برای صنعت آن اجباری است.

برخی از این استانداردها شامل یک کتابچه راهنمای کیفیت به عنوان یک سند ضروری هستند، در حالی که برخی دیگر این الزام را همراه با آخرین به روز رسانی ISO 9001:2015 حذف کرده اند.

توجه داشته باشید که استاندارد الزامات QMS دستگاه های پزشکی، ISO 13485، با نسخه قبلی ISO 9001 همراستا شده است و بنابراین شامل این الزام برای یک کتابچه راهنمای کیفیت می شود.

quality-management-system
چالش های توسعه QMS:

توسعه سیستم مدیریت کیفیت گاهی اوقات می تواند چالش برانگیز باشد. یکی از اولین چالش هایی که باید بر آن غلبه کرد این تصور غلط است که یک QMS فقط به فرآیندهای لازم برای رسیدگی به بازرسی و دفع محصولات ناسازگار اشاره دارد که اغلب برای اعضای یک بخش کنترل کیفیت تعیین می شود.

چنین سیستمی فقط بازرسی محصول را مدیریت می کند، در حالی که ورودی هایی را که به یک محصول یا خدمات کمک می کند تا در وهله اول مطابقت داشته باشد، مدیریت نمی کند، و به طور موثر سعی در بازرسی کیفیت محصول یا خدمات دارد.

چالش بزرگ بعدی در پیاده سازی سیستم مدیریت کیفیت، نشان دادن تعهد مدیریت با تعریف و ابلاغ خط مشی های فراگیر به تمامی سطوح سازمان است. سپس می‌توان QMS را به‌عنوان روشی برای اطمینان از تعریف و برآورده شدن همه الزامات لازم و بهبودها، به کار گرفت.

برای مشاهده جزئیات الزامات QMS از ISO 9004، به مقاله سفید مراجعه کنید: توضیح بند به بند ISO 9001:2015.

مزایای سیستم های مدیریت کیفیت:

پیاده سازی سیستم مدیریت کیفیت بر هر جنبه ای از عملکرد یک سازمان تأثیر می گذارد. مزایای یک سیستم مدیریت کیفیت مستند عبارتند از:

  • برآورده کردن نیازهای مشتری، که به القای اعتماد در سازمان کمک می کند و به نوبه خود منجر به مشتریان بیشتر، فروش بیشتر و تجارت بیشتر می شود.
  • برآورده ساختن الزامات سازمان، که تضمین کننده رعایت مقررات و ارائه محصولات و خدمات به صرفه ترین و کم هزینه ترین روش، ایجاد فضایی برای توسعه، رشد و سود است.

این مزایا مزایای بیشتری را ارائه می دهند، از جمله:

  • تعریف، بهبود و کنترل فرآیندها
  • کاهش ضایعات
  • جلوگیری از اشتباهات
  • کاهش هزینه ها
  • تسهیل و شناسایی فرصت های آموزشی
  • کارکنان درگیر
  • تنظیم جهت دار در سطح سازمان
  • برقراری آمادگی برای تولید نتایج ثابت
عناصر و الزامات یک QMS:

هر یک از عناصر یک سیستم مدیریت کیفیت به دستیابی به اهداف کلی برای برآوردن نیازهای مشتریان و سازمان کمک می کند. سیستم های مدیریت کیفیت باید نیازهای منحصر به فرد یک سازمان را برطرف کنند. با این حال، عناصر مشترک همه سیستم ها عبارتند از:

  • خط مشی کیفیت و اهداف کیفیت سازمان
  • راهنمای کیفیت
  • رویه ها، دستورالعمل ها و سوابق
  • مدیریت اطلاعات
  • فرآیندهای داخلی
  • رضایت مشتری از کیفیت محصول
  • فرصت های بهبود
  • تحلیل کیفیت
تأثیر صنایع بر کیفیت و استانداردسازی:

تاریخچه کیفیت می‌تواند ریشه‌های خود را به قرن‌ها برگرداند، زمانی که صنعتگران شروع به سازماندهی در اتحادیه‌هایی به نام اصناف کردند. هنگامی که انقلاب صنعتی آمد، سیستم های مدیریت کیفیت اولیه به عنوان استانداردهایی که نتایج محصول و فرآیند را کنترل می کردند، مورد استفاده قرار گرفتند. از آنجایی که افراد بیشتری برای تولید نتایج باید با هم کار می کردند و مقدار تولید افزایش می یافت، بهترین شیوه ها برای اطمینان از نتایج با کیفیت مورد نیاز بود.

در نهایت، بهترین شیوه ها برای کنترل نتایج محصول و فرآیند ایجاد و مستند شد. این بهترین شیوه های مستند به شیوه های استاندارد برای سیستم های مدیریت کیفیت تبدیل شد.

کیفیت در طول جنگ جهانی دوم اهمیت فزاینده ای پیدا کرد، برای مثال، زمانی که گلوله های ساخته شده در یک ایالت مجبور بودند با تفنگ های ساخته شده در کشور دیگر کار کنند. نیروهای مسلح در ابتدا تقریباً هر واحد محصول را بازرسی کردند. برای ساده‌سازی فرآیند بدون به خطر انداختن ایمنی، ارتش شروع به استفاده از تکنیک‌های باکیفیت نمونه‌برداری برای بازرسی کرد که به کمک انتشار استانداردهای نظامی و دوره‌های آموزشی در تکنیک‌های کنترل فرآیند آماری والتر شوهارت کمک می‌کرد.

اهمیت کیفیت تنها پس از جنگ افزایش یافت. ژاپنی ها از یک انقلاب کیفی لذت بردند و شهرت خود را برای صادرات نامرغوب با استقبال کامل از نظرات متفکران آمریکایی مانند جوزف ام. جوران و دبلیو ادواردز دمینگ و تغییر تمرکز از بازرسی به بهبود همه فرآیندهای سازمان از طریق افرادی که از آنها استفاده می کردند، بهبود بخشیدند. در دهه 1970، بخش‌های صنعتی ایالات متحده، مانند الکترونیک و خودرو، به دلیل رقابت با کیفیت بالا در ژاپن گسترده شده بودند.

امریکا ظهور سیستم های مدیریت کیفیت:

واکنش آمریکا به انقلاب کیفیت در ژاپن، مفهوم مدیریت کیفیت جامع (TQM) را به وجود آورد، روشی برای مدیریت کیفیت که نه تنها بر آمار، بلکه بر رویکردهایی که کل سازمان را در بر می گرفت، تأکید داشت.

در اواخر قرن بیستم، سازمان‌های مستقل شروع به تولید استانداردهایی برای کمک به ایجاد و اجرای سیستم‌های مدیریت کیفیت کردند. در همین زمان بود که عبارت «مدیریت کیفیت جامع» از بین رفت. به دلیل وجود سیستم‌های منحصربه‌فردی که می‌توان از آنها استفاده کرد، اصطلاح «سیستم مدیریت کیفیت» یا «QMS» ترجیح داده می‌شود.

در آغاز قرن بیست و یکم، QMS شروع به ادغام با ایده های پایداری و شفافیت کرد، زیرا این موضوعات برای رضایت مصرف کننده اهمیت فزاینده ای پیدا کردند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

Call Now Button