اخذ گواهینامه CE برای صنعت ریلی: دستورالعمل 2016/797

در این مقاله از سیستم فرتاک به اخذ گواهینامه CE برای صنعت ریلی می پردازیم.  دستورالعمل 2016/797 یکی از قوانین اتحادیه اروپا است که با هدف هماهنگ‌سازی و استانداردسازی سیستم‌های ریلی در کشورهای عضو تدوین شده است. این دستورالعمل بخشی از مجموعه قوانین اتحادیه اروپا برای ایجاد یک شبکه ریلی یکپارچه و ایمن در سراسر قاره است. هدف اصلی این قانون افزایش ایمنی، بهبود کارایی، و تسهیل تعامل بین سیستم‌های ریلی کشورهای عضو است تا حمل‌ونقل ریلی بین‌المللی آسان‌تر و سریع‌تر انجام شود. در این مقاله به الزامات و فرآیند اخذ گواهینامه CE در صنعت ریلی می‌پردازیم.

دستورالعمل 2016/797 چیست؟

گواهینامه CE یکی از نشان‌های معتبر در اتحادیه اروپاست که بیانگر رعایت تمامی الزامات قانونی و ایمنی محصولات است. این گواهینامه به محصولات اجازه می‌دهد به طور قانونی در بازار اتحادیه اروپا عرضه شوند. در صنعت ریلی، اخذ گواهینامه CE نه تنها تضمینی برای رعایت استانداردهای فنی و ایمنی است، بلکه امکان تعامل و سازگاری سیستم‌های ریلی کشورهای مختلف را فراهم می‌کند.

دستورالعمل 2016/797 که با نام “Interoperability of the Rail System” نیز شناخته می‌شود، استانداردهایی را برای شرکت‌ها و تولیدکنندگان تجهیزات ریلی در کشورهای عضو تعیین کرده است. با رعایت این استانداردها و دریافت گواهینامه CE، سیستم‌ها و تجهیزات ریلی به‌صورت قانونی در سراسر اتحادیه اروپا استفاده شده و با سایر سیستم‌ها تعامل خواهند داشت.

اهداف دستورالعمل 2016/797

این دستورالعمل شرایط لازم برای قابلیت همکاری سیستم‌های ریلی را مشخص می‌کند. اهداف اصلی آن شامل موارد زیر است:

1. تسهیل و توسعه حمل‌ونقل ریلی در سطح اتحادیه اروپا و فراتر از آن.
2. ایجاد یک منطقه ریلی یکپارچه اروپا و ارتقای استفاده از روش‌های حمل‌ونقل کارآمدتر.
3. افزایش کیفیت خدمات ریلی و ارائه انتخاب‌های بیشتر به مسافران.

این دستورالعمل بخشی از بسته چهارم قوانین ریلی است که برای احیای صنعت ریلی تصویب شده است. همچنین در کنار قوانین دیگری مانند مقررات (EU) 2016/796 درباره آژانس راه‌آهن اروپا و دستورالعمل (EU) 2016/798 درباره ایمنی راه‌آهن اجرا می‌شود.

پس از پاندمی کووید-19، این دستورالعمل توسط دستورالعمل (EU) 2020/700 اصلاح شد تا مهلت تطبیق محتوای آن در قوانین ملی کشورهای عضو تمدید شود.

زمینه کاربرد دستورالعمل 2016/797

این دستورالعمل برای سیستم ریلی کشورهای عضو اتحادیه اروپا اعمال می‌شود و حوزه‌های زیر را شامل می‌شود:

• وسایل نقلیه و زیرساخت‌ها.
• انرژی.
• سیستم‌های علائمی و تلماتیک (مانند سیستم‌های فروش بلیط) برای بار و مسافر.
• دسترسی برای افراد با محدودیت حرکتی.
• مدیریت مسائل مربوط به آلودگی صوتی.

مواردی که شامل این دستورالعمل نمی‌شوند:

• متروها.
• ترامواها و وسایل نقلیه ریلی سبک.
• شبکه‌هایی که بخشی از سیستم ریلی اتحادیه اروپا نیستند و تنها برای خدمات محلی یا شهری استفاده می‌شوند.
  

  الزامات دستورالعمل 2016/797

  این دستورالعمل شرایطی را برای طراحی، ساخت، به‌روزرسانی، و بهره‌برداری سیستم‌های ریلی تعیین می‌کند. این الزامات شامل موارد زیر است:

  1. الزامات اساسی:

     • ایمنی (مانند کارایی ترمزها).
     • قابلیت اطمینان و نگهداری تجهیزات.
     • حفاظت از سلامت انسان و محیط زیست.
     • سازگاری فنی و عملکردی.

  2. مشخصات فنی برای قابلیت همکاری (TSIs): استانداردهایی که برای هر زیرسیستم یا بخش‌هایی از زیرسیستم تعیین می‌شود.

  3. استانداردهای اروپایی مرتبط: اسنادی که به اثبات رعایت الزامات اساسی و مشخصات فنی کمک می‌کنند.

     فرآیند انطباق با الزامات

     برای انطباق با دستورالعمل 2016/797، فرآیندهای زیر تعریف شده است:

     • رعایت شرایط لازم برای ورود به بازار.
     • اطمینان از انطباق یا تناسب برای استفاده.
     • اجرای اقدامات لازم در صورت عدم رعایت الزامات اساسی.

     با رعایت این فرآیندها، سیستم‌ها و تجهیزات ریلی می‌توانند به صورت ایمن و قانونی در بازار اتحادیه اروپا فعالیت کنند و به تسهیل حمل‌ونقل ریلی بین‌المللی کمک کنند.

     جایگزینی دستورالعمل 2016/797 با (EU) 2020/700

     دستورالعمل (EU) 2016/797 که قرار بود از 16 ژوئن 2020 اجرایی شود، به دلیل شرایط ویژه ناشی از پاندمی کووید-19 با دستورالعمل (EU) 2020/700 جایگزین شد. این تغییر به منظور افزایش اطمینان قانونی و ایجاد انعطاف‌پذیری بیشتر در بخش ریلی صورت گرفت. طبق دستورالعمل جدید، مهلت تطبیق مقررات از 16 ژوئن 2020 به 31 اکتبر 2020 تمدید شد.

     زمان اجرایی شدن دستورالعمل

     دستورالعمل 2016/797 از 15 ژوئن 2016 لازم‌الاجرا شد و کشورهای اتحادیه اروپا موظف بودند تا 16 ژوئن 2019 این مقررات را در قوانین داخلی خود پیاده‌سازی کنند.
     براساس ماده 57(2)، کشورهای عضو امکان داشتند مهلت پیاده‌سازی را تا یک سال تمدید کنند، یعنی تا 16 ژوئن 2020، که این تاریخ نیز با دستورالعمل (EU) 2020/700 به 31 اکتبر 2020 تغییر یافت.